Tranh chấp với Mã Hy Quảng Mã_Hy_Ngạc

Tháng 8 năm Kỷ Dậu (949), Mã Hy Ngạc đem quân tiến công Mã Hy Quảng. Ông huy động đinh tráng Lãng châu làm hương binh, tạo hiệu Tĩnh Giang quân, cho đóng bảy trăm chiến hạm, đem quân tấn công Đàm châu. Thê của Mã Hy Ngạc là Uyển thị can gián rằng "Huynh đệ đánh lẫn nhau, thắng hay bại đều bị người ta cười chê", song ông không nghe và dẫn binh đến Trường Sa. Mã Hy Quảng ban đầu định đầu hàng, song do có khuyến gián nên đổi ý và phái Vương Uân (王贇) làm Đô bộ thự chiến trạo chỉ huy sứ, để Lưu Ngạn Thao làm giám quân. Ngày Kỷ Sửu (18) cùng tháng, tức 13 tháng 9, Mã Hy Ngạc đại bại tại Bộc Xạ châu, bị thu mất ba trăm chiến hạm. đánh bại Mã Hy Ngạc, bắt được 300 thuyền. Vương Uân truy kích Mã Hy Ngạc, sắp đuổi kịp thì Mã Hy Quảng khiển sứ triệu về nói "Chớ làm hại ngô huynh.", Vương Uân phải dẫn quân về. Mã Hy Ngạc từ hồ Xích Sa đi xuồng về trị sở, Uyển thị khóc nói "Hoạ sắp đến rồi, ta không nỡ thấy" rồi nhảy xuống giết tự sát. Trong khi đó, đệ của Mã Hy Ngạc là Tĩnh Giang[c 4] tiết độ sứ Mã Hy Chiêm (馬希瞻) khiển sứ giả khuyến gián cả Mã Hy Ngạc và Mã Hy Quảng song không được.[7]

Sang năm 950, Mã Hy Ngạc viết thư cho thủ lĩnh người Man tại Thần châu (辰州) và Tự châu (漵州)[c 5], cũng như người Man tại Mai Sơn[c 6], muốn cùng tấn công Mã Hy Quảng. Người Man vốn biết Trường Sa có nhiều của cải, tranh nhau xuất binh, họ cùng tấn công Ích Dương[c 7]. Mã Hy Quảng khiển Chỉ huy sứ Trần Phan (陳璠) kháng cự, song Trần Phan thất bại và tử chiến. Mã Hy Quảng tiếp tục dẫn người Man tấn công Địch Điền, đến ngày Mậu Tuất (3) tháng 8, tức 17 tháng 9, thì phá được thành giết tướng trấn thủ là Trương Diên Tự (張延嗣), Mã Hy Quảng phái Hoàng Xử Siêu (黃處超) đi cứu song cũng chiến bại và tử nạn trước quân Mã Hy Ngạc.[1]

Mã Hy Ngạc dâng biểu xin triều đình Hậu Đường cho lập cơ quan tiến tấu tại kinh thành Đại Lương của Hậu Đường. Ngày Tân Thị Tị (17) tháng 9, tức 30 tháng 10, Hoàng đế Hậu Hán là Lưu Thừa Hựu ban chiếu viết rằng Sở đã có cơ quan tiến tấu nên không chấp thuận. Mã Hy Ngạc cho rằng triều đình Hậu Đường có ý giúp Mã Hy Quảng, do đó khiển sứ xưng làm phiên thuộc của Nam Đường, xin quân đánh Mã Hy Quảng. Hoàng đế Nam Đường là Lý Cảnh chấp thuận, phong cho Mã Hy Ngạc là 'Đồng bình chương sự', thưởng cho ông một năm thuế tại Ngạc châu[c 8]. Nam Đường còn cho Sở châu thứ sử Hà Kính Thù (何敬洙) đem binh giúp Mã Hy Ngạc. Mã Hy Quảng sau đó cáo cấp với Hậu Hán, nói rằng Kinh Nam-Nam Hán-Nam Đường liên mưu muốn phân chia đất của Sở, xin Hậu Hán phát binh đồn trú tại Lễ châu[c 9] nhằm cắt đứt đường Nam Đường và Kinh Nam viện trợ cho Mã Hy Ngạc.[1]

Lưu Ngạn Thao đề nghị Mã Hy Quảng, nói rằng quân Mã Hy Ngạc quân chưa đầy một vạn, ngựa chưa đủ một nghìn, trong khi đô phủ có thập vạn tinh binh, xin cho mình dẫn hơn vạn quân đi chiến đấu, cho rằng sẽ chiến thắng và bắt giữ được Mã Hy Ngạc. Mã Hy Quảng sau đó cho Lưu Ngạn Thao dẫn quân đi chiến đấu. Lưu Ngạn Thao vào đất Lãng châu, Mã Hy Ngạc dẫn sáu nghìn binh Lãng châu và người Man cùng trăm chiến hạm nghịch chiến tại Mi châu. Lưu Ngạn Thao định mượn gió thiêu thuyền của Mã Hy Cảnh, song gió lại thổi ngược khiến thuyền của Ngạn Thao bị đốt, vài nghìn quân tử nạn. Sau đó, Mã Hy Ngạc phái Chỉ huy sứ Chu Tiến Trung (朱進忠) đem ba nghìn quân đánh ngay Ích Dương, tướng giữ thành là Trương Huy (張暉) bỏ Ích Dương đào thoát về Đàm châu, quân Lãng châu chiếm được thành này, hơn chín chín quân của Mã Hy Quảng tử nạn. Mã Hy Quảng cử Mạnh Biền (孟駢) làm sứ giả đến chỗ Mã Hy Ngạc, nói rằng "Công quên thù của phụ huynh, thờ Hậu Đường phía bắc, sao lại đi cầu cứu Tào Công [Nam Đường]", bị Mã Hy Ngạc giết chết. Chu Tiến Trung thuyế phục Mã Hy Ngạc đem quân chiếm lấy Đàm châu. Đến ngày Tân Mùi (8) tháng 11, tức 19 tháng 12, Mã Ngạc để con là Mã Quang Tán (馬光贊) trấn thủ Lãng châu, đem hết binh sĩ tiến đến Trường Sa, tự xưng Thuận Thiên vương.[1]

Khi quân của Mã Hy Ngạc tiến đến, Mã Hy Quảng cho triệu Thuỷ quân chỉ huy sứ Hứa Khả Quỳnh (許可瓊)-con của công thần Hứa Đức Huân) dẫn 500 chiến hạm phòng thủ, để Mã Hy Sùng làm giám quân. Ông còn cho Mã quân chỉ huy sứ Lý Ngạn Ôn (李彥溫) và Bộ quân chỉ huy sứ Hàn Lễ (韓禮) đem quân đóng tại các điểm để cắt các tuyến đường hành quân có khả năng khác của Mã Hy Ngạc.[1]

Trước tiên, Mã Hy Ngạc khiển quân Man vây Ngọc Đàm[c 10], Chu Tiến Trung dẫn binh đến hợp. Tướng quân của Mã Hy Quảng là Thôi Hồng Liễn (崔洪璉) chiến bại, phải chạy về Trường Sa. Mã Hy Ngạc tiếp tục tiến công Nhạc châu, Thứ sử Vương Uân chống cự, năm ngày chưa chiếm được. Mã Hy Ngạc phái người nói với Vương Uân "Công không phải là thần tử của Mã thị sao? Không thờ ta, muốn thờ nước khác sao? Là thần tử mà lại mang hai lòng, không nhục với tiên nhân sao?". Vương Uân nói rằng cha mình là công thần của Sở, rằng mình thường mơ thấy Nam Đường nhân thời cơ chiếm Sở, rằng nếu Mã Hy Ngạc bãi binh, huynh đệ hữu hảo như trước thì xin phụng sự đến chết. Mã Hy Ngạc hổ thẹn, bèn dẫn binh về. Sau khi cướp bóc tại Tương Âm, Mã Hy Ngạc đóng tại phía tây sông Tương, Chu Tiến Trung dẫn binh từ Ngọc Đài đến hội.[1]

Bành Sư Cảo (彭師暠) là người trung thành với Mã Hy Quảng, ông chủ trương rằng để mình dẫn quân bao vây binh sĩ của Chu Tiến Trung và tấn công từ phía sau còn Hứa Khả Quỳnh tấn công từ phía trước, cho rằng một khi tiền quân của Chu Tiến Trung thất bại thì Mã Hy Ngạc sẽ từ bỏ chiến dịch. Mã Hy Quảng sắp nghe theo thì Hứa Khả Quỳnh (trước đó bí mật liên lạc với Mã Hy Ngạc, ngả lòng trước đề nghị phân chia Sở để cai trị) phản đối. Mã Hy Ngạc đem hơn bốn trăm chiến hạm đỗ bên bờ tây sông Tương, Mã Hy Quảng lệnh cho các tướng lĩnh đều chịu điều động của Hứa Khả Quỳnh. Hứa Khả Quỳnh vào ban đêm lấy danh nghĩa tuần giang để bí mật gặp Mã Hy Ngạc. Lúc này, Đàm châu có tuyết lớn, quân hai bên không thể giao chiến.[1]

Ngày Giáp Thìn (11) tháng 12, tức ngày 21 tháng 1 năm 951,[2] tướng lĩnh của Mã Hy Ngạc là Bộ quân chỉ huy sứ Hà Kính Chân (何敬真) quyết định tấn công Hàn Lễ và giành chiến thắng. Quân của Mã Hy Ngạc sau đó tận dụng cơ hội tấn công mãnh liệt Trường Sa. Bộ quân chỉ huy sứ Ngô Hoành (吳宏), Tiểu môn sứ Dương Địch chiến đấu từ sáng sớm cho đến trưa, song cuối cùng quân của Dương Địch kiệt sức, và khi họ cầu viện Hứa Khả Quỳnh thì người này lại đem toàn quân đầu hàng Mã Hy Ngạc, Trường Sa sau đó thất thủ. Lý Ngạn Ôn và Lưu Ngạn Thao hộ tống con của Mã Hy Phạm và Mã Hy Quảng đào thoát đến Nam Đường. Trương Huy đầu hàng Mã Hy Ngạc. Mã Hy Ngạc bắt được Ngô Hoành và Bành Sư Cảo, song tha cho họ vì thán phục lòng dũng cảm và lòng trung thành của họ với Mã Hy Quảng.[1] Binh sĩ của Mã Hy Ngạc cướp bóc Trường Sa, đến ngày Bính Ngọ (13) thì Mã Hy Ngạc ra lệnh cấm chỉ cướp bóc. Mã Hy Sùng dẫn tướng lại nghênh đón Mã Hy Ngạc vào thành và thỉnh Mã Hy Ngạc đăng cơ. Đến ngày Ất Tị (12), tức 22 tháng 1 năm 951,[2] Mã Hy Ngạc tiến vào Trường Sa và nắm quyền. Ông ta cho đóng cổng thành và sau đó bắt được Mã Hy Quảng, Lý Hoằng Cao, Dương Dịch và những người khác. Mã Hy Ngạc nói với Mã Hy Quảng, "Kế thừa nghiệp của phụ huynh, không có trưởng ấu sao?" Mã Hy Quảng đáp rằng "Tướng lại tiến cử, triều đình mệnh cho ta." Mã Hy Ngạc cho tống giam tất cả.[1]